ราอยู่ในอาณาจักรเห็ดรา
(Fungi kingdom) ซึ่งมีมากกว่า 100,000 ชนิด รวมถึงราที่ทำให้เกิดโรคราน้ำค้าง, เห็ดชนิดต่าง
ๆ, ราที่ทำให้เกิดโรคราสนิมในพืช, และยีสต์. มีเชื้อราเพียง 100
ชนิดเท่านั้นที่ทราบกันว่าเป็นสาเหตุของโรคที่เกิดกับคน
สัตว์และพืช ส่วนราอื่น ๆ อีกหลายชนิดมีบทบาทสำคัญในห่วงโซ่อาหาร
นั่นคือทำหน้าที่ย่อยสลายสิ่งมีชีวิตที่ตายแล้วและโดยวิธีนั้นสารประกอบที่จำเป็นจึงถูกนำกลับมาให้พืชใช้ได้อีก.
นอกจากนี้ รากับพืชยังมีความสัมพันธ์แบบพึ่งพาอาศัยกัน
โดยช่วยพืชดูดซึมสารอาหารจากดิน. และราบางชนิดเป็นปรสิต
ราเป็นสิ่งมีชีวิต ที่ไม่มีลำต้น ไม่มีราก
ไม่มีผล หรือระบบท่อน้ำท่ออาหาร
เป็นจุลินทรีย์ที่มีลักษณะเป็นเส้นใย มีกิ่งก้านคล้ายเส้นด้าย มีนิวคลีไอ
(นิวเคลียส) ไม่มีโคลโรฟิลล์ ฉะนั้นจึงไม่มีการสังเคราะห์แสง
แต่มีการเจริญเติบโตโดยอาศัยการดูดกินสารประกอบต่างๆ เช่น คาร์บอน
จากน้ำตาลในพืชอื่นๆ
ราส่วนมากสร้างเซลล์สืบพันธุ์ สปอร์(spore) ทั้งแบบไม่มีเพศ
และมีเพศ สปอร์เหล่านี้มีทั้งเคลื่อนที่ได้และไม่ได้ขึ้นอยู่กับชนิดของรา
อาการของโรคพืชที่เกิดจากราเชื้อสาเหตุ
1.โรคที่เกิดจากรา
1.1
แผลจุด (spot) ลักษณะอาการ เป็นแผลเฉพาะแห่งบนส่วนของพืช
แผลมักมักมีรูปร่างกลมแต่อาจพบแผลเหลี่ยมได้บ้าง
เกิดจากเซลล์ตายทำให้เนื้อเยื่อที่เกิดโรคยุบตัวลง แผลมีสีน้ำตาล – ดำ
1.2
แผลเป็นตุ่มดวง (blotch) ลักษณะอาการ พบในพืชอวบน้ำ
เนื้อเยื่อที่เป็นโรคยุบตัวลงเป็นจุดบุ๋ม
1.3
แผลไหม้ (blight,blast)
ลักษณะอาการ เนื้อเยื่อส่วนที่ถูกเชื้อเข้าทำลายเป็นสีน้ำตาลอย่างรวดเร็ว
แผลมีขนาดโตกว่าแผลจุด อาจขยายลุกลามจนแสดงอาการทั่วทั้งส่วนที่เกิดโรค
1.4
แผลแห้งตายจากปลายยอด (die-back)
บริเวณส่วนปลายหรือส่วนยอดแห้งตาย และขยายลุกลามเข้าสู่บริเวณฐานของส่วนนั้น
1.5เน่าคอดิน
(damping-off) ลักษณะอาการ เนื้อเยื่อลำต้นระดับดินของต้นกล้าพืชเกิดแผลเน่าเป็นสีน้ำตาลดำ
เนื้อเยื่อยุบตัวลงต้นกล้าล้มพับตายอย่างรวดเร็ว
1.6
ลำต้นเน่า(stem) ลักษณะอาการ บริเวณลำต้นและโคนต้นเกิดแผลเน่าสีน้ำตาลดำอาจขยายรอบโคนต้น และลุกลามไปยังส่วนอื่นๆของพืชได้
อาจพบส่วนขยายพันธุ์เป็นเม็ดสีดำเล็กๆที่ผิวของบริเวณที่เกิดอาการ
1.7รากเน่า(root
rot) โคนเน่า (basal stem rot)
ลักษณะอาการ รากเน่าเป็นสีน้ำตาล-ดำ
เปลือกรากอาจเปื่อยหลุดร่อน เนื้อไม้ของรากเน่าเปื่อยหรืออาจแห้งเป็นสีดำ
อาการเน่าอาจขยายลุกลามขึ้นมาสู่ส่วนล่างของลำต้น
ในบางกรณีรากอาจเปลี่ยนไปตามสีสาเหตุโรคที่เจริญปกคลุมส่วนที่เกิดโรค
1.8
ยางไหล (gummosis) ลักษณะอาการ มีของเหลวข้นสีน้ำตาลถึงสีดำไหลออกจากกิ่ง ก้าน
หรือลำต้น ซึ่งพบร่องลอยปริแตกบริเวณนั้น มักพบร่วมกับอาการโคนเน่า
อาจมีกลินร่วมด้วย
1.9
เน่าและและแห้ง(soft rot,dry rot) ลักษณะอาการ อาการเน่าและทำให้เนื้อเยื่อพืชเกิดโรคเปื่อยยุ่ยมีน้ำเยิ้ม
อาจมีกลิ่นหมักอาการเน่าแห้งทำให้เนื้อเยื่อพืชส่วนที่เกิดโรคหดแห้งแข็งเปลี่ยนเป็นสีดำ
1.10 แอนแทรคโนส(anthracnose) ) ลักษณะอาการ
อาการมีลักษณะแตกต่างกันขึ้นอยู่กับส่วนของพืชที่เกิดโรค เช่น ใบ
เนื้อเยื่อบริเวณที่ราเข้าทำลายจะเกิดลักษณะแผลจุดสีน้ำตาล
เนื้อเยื่อกลางแผลอาจทะลุเรียกอาการ shot-hole ในใบอ่อนจุดแผลอาจขยายลุกลามจนเกิดอาการไหม้เป็นสีน้ำตาล
กรณีที่เกิดกับผลหรือส่วนอวบน้ำเนื้อเยื่อราที่เข้าทำลายยุบตัวลง
ผิวของส่วนที่มีเชื้อโรคหดย่นคล้ายหนัง มักพบส่วนขยายพันธุ์ของราเกิดเป็นตุ่มสีส้ม
– ดำ ขนาดเล็กเรียงเป็นวงซ้อนกันบนส่วนที่เกิดโรค
1.11
ราน้ำค้างราแป้ง (mildew) ลักษณะอาการ เนื้อเยื่อถูกปกคลุมด้วยส่วนขยายพันธุ์ของรา
มีลักษณะเป็นขุยสีขาว ขาวอมเทา คล้ายผลแป้ง
เนื้อเยื่อปริเวณที่ถูกปกคลุมเปลี่ยนเป็นสีเขียวซีดหรือสีเหลืองอาจเกิดเป็นแผลไหม้
แห้งเป็นสีน้ำตาล
1.12
เขม่าดำ (smut)ลักษณะอาการ
ส่วนที่เกิดโรคขายโตขึ้นมีเนื้อเยื่อสีขาวขุ่นบางๆห่อหุ้ม
ภายในเต็มไปด้วยสปอร์สีดำ
1.13
ราสนิม(rust) ลักษณะอาการ เนื้อเยื่อเป็นจุดแผลขนาดเล็ก
มีลักษณะเป็นตุ่มนูนขึ้นจากผิวพืช ปกคลุมด้วยเยื่อบางๆ ต่อมาเยื่อนี้ปริแตก
ภายในเต็มไปด้วยผงสปอร์สีสนิมเหล็ก
1.14เจริญเติบโตผิดปกติ
ลักษณะอาการ ต้นผอมสูงกว่าปกติ สีซีด เกิดจากมีข้องป้องยืดยาวกว่าปกติ
1.15
เหี่ยว (wilt) ลักษณะอาการของโรคพัฒนาอย่างช้าๆเริ่มจากใบล่างของพืชเปลี่ยนเป็นสีเหลืองและเริ่มเหี่ยวต่อมาใบและก้านใบลู่ลง
และส่วนใบบนของลำต้นเริ่มเหลืองเหี่ยวต่อมาท่อลำเลียงของพืชเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลหรือน้ำตาลดำ
2.ตัวอย่างราที่เป็นเชื้อสาเหตุของโรคต่างๆ
ราสาเหตุโรคพืชที่สำคัญ
2.1รา Phytophthora
palmivora (Butl.) Butl. ลักษณะอาการของโรค เช่น รากเน่า โคนเน่า แคงเกอร์ ใบไหม้ เหี่ยว ผลเน่า
กล้าเน่าใบจุด
2.2 ราPhytophthora
nicotiane Breda de Haan ลักษณะอาการของโรค เช่น เน่าคอดิน
ต้นกล้าไหม้ ใบจุด ใบไหม้ ใบเน่า ผลเน่า
สมอเน่า ใบร่าง เหี่ยว ยางไหล เน่าดำ ลำต้นเน่า โคนเน่า รากเน่า
2.3 รา Peronosclerospora
sorghi (Weston Uppal) Shaw ลักษณะอาการของโรค เช่น
เป็นโรคราน้ำค้าง ใบลาย
2.4 รา Pseudoperonospora
Berk.rt Curt ลักษณะอาการของโรค เป็นโรคราน้ำค้างของพืชตะกูลแตง
2.5 รา Pythium
spp. ลักษณะอาการของโรค เช่น เน่าคอดิน หรือเน่าระดับดินของต้นกล้า
2.6รา Macrophomina
phaseolina (Tassi) Goid ลักษณะอาการของโรค
เช่น เน่าดำ ต้นเน่า เน่าคอดิน รากเน่า ลำต้นกลวง เน่าแห้ง ต้นกล้าไหม้และเหี่ยว
2.7 รา Alternaria
longipes (Ell.&Ev.) Mason ลักษณะอาการของโรค เช่น จุดสีน้ำตาล
ใบจุด
2.8 รา Pyricularia
grisea (Cooke) Sacc. ลักษณะอาการของโรค เช่น ไหม้ เน่าคอร่วง
2.9 รา Colletotrichum
gloeosporioides Penz ลักษณะอาการของโรค เช่น จุดดำ ใบจุด ผลเน่า
ราสาเหตุโรคพืชทั่วไป
2.10รา
Bipolaris maydis (Nisik) Shoemaker ลักษณะอาการของโรค ใบไหม้แผลเล็ก
2.11รา Fusarium
oxysporum (Sehlecht) Snyder & Hanen f. Sp. Cubense (Smith) ลักษณะอาการของโรค
เหี่ยวหรือตายพลาย
2.12รา Oidiopsis
taurica (Le’v.)Salm. ลักษณะอาการของโรค เป็นสาเหตุของโรคราแป้ง
2.13 รา Mycosphaerella
musicola Leach ลักษณะอาการของโรค
ใบจุดซิกาโทกา
ใบขีดดำ
2.14 รา Sclerotium rolfsii Sacc.(anamorph) ลักษณะอาการของโรค
เน่าคอดิน กล้าไหม เหี่ยวเหลือง
โคนเน่าระดับดิน ต้นเน่าแห้ง
2.15 รา Puccinia
arachidis Speg. ลักษณะอาการของโรค เป็นสาเหตุของโรคราสนิม
2.16 รา Ganoderma
spp. ลักษณะอาการของโรคลำต้นเน่า
2.17 รา Armillariella
mellea (Vahl) Pat. ลักษณะอาการของโรค
รากเน่า
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น